İntifa Hakkı

İntifa hakkına ilişkin hükümler, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 794 ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup bu hükümlere göre intifa hakkı, sahibine konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi veren, taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir malvarlığı üzerinde kurulabilecek bir sınırlı ayni haktır.

İntifa hakkı, sahibine mülkiyet hakkından sonra en geniş yetki sağlayan sınırlı ayni haklardan olduğundan; intifa hakkına ilişkin tüm hukuki süreçlerin doğru şekilde analiz edilebilmesi ve hak kaybı yaşanmaması adına süreç takibi için alanında uzman avukat kadromuzdan, profesyonel hukuki dava ve danışmanlık hizmeti almanızı tavsiye ederiz.

Konu hakkında bilgi almak için info@www.calinokcuhukuk.com mail adresi veya 0530 239 80 89 numaralı telefon ile iletişime geçebilirsiniz.

İntifa Hakkının Konusu ve Özellikleri

İntifa hakkı, hak sahibine mülkiyet hakkından sonra en geniş yetki sağlayan sınırlı ayni haklardandır.

İntifa hakkı sahibi, hakkın konusu olan malı zilyetliğinde bulundurma, yönetme, kullanma ve ondan yararlanma yetkilerine sahiptir.

Mülkiyet hakkından farklı olarak, intifa hakkı sahibinin eşya üzerinde tasarrufta bulunma yetkisi yoktur.

İntifa hakkının konusu; taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya malvarlığı olabilmektedir.

İntifa hakkı, kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan olup devredilemez ve mirasçılara geçemez.

İntifa Hakkı Sahibinin Yükümlülükleri

İntifa hakkı sahibinin yükümlülükleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 812. maddesinde düzenlenmiştir. Bu hükme göre;

• İntifa hakkı sahibi, hakkın konusu olan malın muhafazası ve olağan bakımı için gerekli onarım ve yenilemeleri yapmakla yükümlüdür.
• Malın muhafazası, daha önemli işlerin yapılmasını veya önlemlerin alınmasını gerektiriyorsa; intifa hakkı sahibi, durumu malike bildirmek ve bunların gerçekleştirilmesine izin vermek zorundadır.
• Malikin gereken işleri yapmaktan kaçınması hâlinde intifa hakkı sahibi, bunları onun hesabına kendisi yapabilir.

İntifa Hakkı Nasıl Kazanılır?

İntifa hakkı üç şekilde kazanılabilmektedir:

• Sözleşme İle

İntifa hakkı tarafların anlaşması ile kurulabilmektedir. Ancak taşınmazlar üzerindeki intifa hakkının, tapu kütüğüne tescil edilmesi zorunludur.

• Kanuni Yolla

Kanunen intifa hakkının kazanılması durumunda, tapu kütüğüne tescil zorunlu değildir. Yasal intifa hakkı, tapu kütüğüne tescil edilmesi dahi durumu bilenlere karşı ileri sürülebilmektedir. Örneğin; sağ kalan eşin intifa hakkı.

• Mahkeme Kararı İle

İntifa hakkı kurulması için sözleşme yapılmış olmasına rağmen malik intifa hakkı tesis etmekten imtina etmekte ise; hak sahibi mahkemeye başvurarak intifa hakkının tesisini gerçekleştirebilmektedir.

İntifa Hakkının Sona Ermesi

İntifa hakkının sona ermesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 796 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
İntifa hakkı, aşağıdaki şekillerde sona ermektedir:

• İntifa konusunun tamamen yok olması
• İntifa hakkının süresinin dolması
• İntifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzel kişiliğin sona ermesi
• Kamulaştırma
• Cebri icra yolu ile satış
• Tescilin terkini

İntifa Hakkının Süresi

İntifa hakkı, gerçek kişilerde hak sahibinin ölümü; tüzel kişilerde kararlaştırılan sürenin dolması, süre kararlaştırılmamışsa kişiliğin ortadan kalkmasıyla sona erer.

Tüzel kişilerin intifa hakkı, en çok yüz yıl devam edebilir.

İntifa Hakkının Devri

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 806. maddesinde düzenlenen hakkın kullanılmasının devrine ilişkin hükme göre;

Sözleşmede aksine hüküm yoksa veya durum ve koşullardan hak sahibince şahsen kullanılması gerektiği anlaşılmıyorsa, intifa hakkının kullanılması başkasına devredilebilir.

Ancak hakkın kullanılması devredilebilir ise de; intifa hakkı kişiye sıkı sıkıya bağlı sınırlı ayni haklardan olduğundan hakkın kendisi devredilememektedir.

İntifa Hakkı Olan Gayrimenkulün Satışı

İntifa hakkı, hak sahibine eşya üzerinde tasarrufta bulunma yetkisi vermez.

Malikin mülkiyet hakkı devam ettiğinden malik, eşya üzerinde dilediği gibi tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir. Bu nedenle intifa hakkı olan gayrimenkulün satışının yapılmasına bir engel olmadığı gibi, satış için intifa hakkı sahibinin de onay vermesi gerekmez.

Ancak tapu kütüğünün aleniliği ilkesi gereği; taşınmazı devralacak olan kişi, intifa hakkının varlığını bilerek taşınmazı devralmaktadır. Bu nedenle taşınmazı devralan kişi, intifa hakkı sahibinin, eşya üzerindeki kullanma ve yararlanma yetkilerini kullanmasına engel olamaz.

İntifada Zamanaşımı Kavramı

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 802. maddesine göre; geri verme anında malik ve intifa hakkı sahibi tarafından ileri sürülebilecek bütün istem hakları, bu andan başlayarak bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.

İntifa ve İrtifak Hakları Arasındaki Farklar

İrtifak hakları; hak sahibine eşya üzerinde yararlanma ve/veya kullanma hakları veren ve çeşitli türleri olan sınırlı ayni hakların tümüne verilen addır.

İntifa hakkı ise irtifak haklarının bir çeşididir. İntifa hakkı, irtifak hakları arasında sahibine en geniş yetkileri sunan haklardandır.

İşbu metin konunun genel hatlarıyla açıklanması için hazırlanmış olup, süreçlerin olayın somut özelliklerine göre yürütülmesi gerektiğinden, hak kaybının yaşanmaması adına uzman avukat kadromuzdan dava ve danışmanlık hizmet almanızı tavsiye ederiz.