Türk hukukunda malpraktise ilişkin bir tanım yer almamaktadır ancak tıbbi malpraktis en basit anlamıyla, tıbbin kötü uygulanması, kötü hekimlik uygulamaları ve tıpta yanlış uygulamalar şeklinde tanımlanabilir.
Malpraktis aynı zamanda, hekimin, tıp mesleğini icra ederken yaptığı müdahalede, tıp biliminin kural ve gereksinimlerine uymaması nedeniyle hastanın sağlığına zarar vermesi olarak da tanımlanabilir. Tıbbi hata, müdahalenin her evresinde, müdahaleden sonra ve hatta müdahaleden önce de ortaya çıkabilir.
Her ne kadar mevzuatta yer alan bir tanım olmasa da Tıbbi Hizmetlerin Kötü Uygulanmasından Doğan Sorumluluk Kanunu Tasarısı’nın 3.maddesinde;
“tıbbi kötü uygulama kavramına” yer verilmiş ve “sağlık personelinin, kasıt veya kusur veya ihmal ile standart uygulamayı yapmaması, bilgi veya beceri eksikliği ile yanlış veya eksik teşhiste bulunması veya yanlış tedavi uygulaması veya hastaya tedavi vermemesi ile oluşan ve zarar meydana getiren fiil ve durum”
olarak tanımlanmıştır.
Özetle malpraktis, tıbbi kötü uygulama olduğundan kişilerin özellikle yaşam hakkı gibi en temel haklarına yönelik bir müdahaledir bu nedenle herhangi bir hak kaybı yaşanmaması adına süreç takibi için alanında uzman avukat kadromuzdan, profesyonel hukuki dava ve danışmanlık hizmeti almanızı tavsiye ederiz. Konu hakkında bilgi almak için info@www.calinokcuhukuk.com mail adresi veya 0530 239 80 89 numaralı telefon ile iletişime geçebilirsiniz.
Malpraktis Nedeniyle Açılacak Davanın Hukuki Niteliği ve Dayanağı
Malpraktis nedeniyle açılacak dava, hukuki niteliği açısından bir tazminat davasıdır. Zarar gören kişi, tıbbi uygulama hatası nedeniyle uğradığı zararın maddi ve manevi olarak tazmini için sağlık personeli ve ilgili hastaneye maddi ve manevi tazminat davası açabilmektedir.
Sunulan hizmetin içeriğine göre hasta ve sağlık personeli arasındaki ilişki “vekalet sözleşmesi” ya da “eser sözleşmesi” olarak farklılık göstermektedir. Bu kapsamda kişiye sunulan sağlık hizmeti iyi tespit edilmeli ve dayalı olarak göre kişi ile sağlık personeli arasındaki hukuki ilişki doğru tespit edilmelidir.
Malpraktisin meydana gelmesinden sonra vekalet veya eser sözleşmesine dayalı olarak “sözleşmeye aykırılık” nedeniyle tazminat davası açılabileceği gibi “haksız fiile” dayalı olarak da tazminat davası açılabilmektedir. Dayanılan hukuki nedene göre uygulanacak zamanaşımı süreleri, davanın tarafları, davanın açılacağı yetkili ve görevli mahkeme de değişiklik gösterecektir.
Davada Görevli ve Yetkili Mahkeme
Malpraktise davalı maddi ve manevi tazminat davasında görevli mahkeme, tıbbi hata içeren sağlık hizmetinin sunulduğu yere göre değişiklik göstermektedir. Buna göre örneğin, devlet hastanesinde sunulan bir sağlık hizmeti nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası açılacak ise İdare Mahkemeleri görevli iken, özel bir sağlık kuruluşunda sunulan sağlık hizmeti nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davasında görevli mahkeme Tüketici Mahkemesi’dir.
Yetkili mahkeme ise, genel yetki kurallarına tabi olabileceği gibi, özel yetki kurallarının uygulanması da söz konusu olabilmektedir. Genel yetkiye göre, malpraktis nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davasında yetkili mahkeme davalının yerleşim yeri mahkemesidir.
Özel yetkiye göre ise, eser veya vekalet sözleşmesine dayalı olarak dava açılacak ise sözleşmenin ifa yerindeki yani sağlık hizmetinin sunulduğu yerdeki mahkemede de dava açılabilir.
Ayrıca yine bir başka özel yetki kuralına göre, dava, davacının bulunduğu yerleşim yeri mahekmesinde de açılabilmektedir.
Davanın Şartları
Yukarıda izah edildiği üzere malpraktise dayalı olarak maddi ve manevi tazminat davası birçok farklı hukuki dayanağa bağlı olarak açılabilmektedir. Bu kapsamda gerek malpraktis olayının kamu hastanesi veya özel hastanede gerçekleşmiş olması gerekse özel hastanede meydana gelmiş ise gidilecek hukuki yolun belirlenmesi sonrasında açılacak davanın şartları değişkenlik göstermektedir.
Bu nedenle davanın şartlarında somut olayın özellikleri önem arz etmektedir. Gerek dava açacağınız hukuki dayanağın tespitinde gerekse bu dayanağa bağlı şartların tespiti ve sürelerin kaçırılmaması adına hak kaybı yaşamamanız için alanında uzman avukat kadromuzdan, profesyonel hukuki dava ve danışmanlık hizmeti almanızı tavsiye ederiz. Konu hakkında bilgi almak için info@www.calinokcuhukuk.com mail adresi veya 0530 239 80 89 numaralı telefon ile iletişime geçebilirsiniz.
Davada Taraflar
Malpraktis nedeniyle meydana gelen zararın tazmini için açılacak olan davada davacı, tıbbi uygulama hatasının uygulandığı kişi yani hastadır. Hastanın vefat etmiş olması halinde dava, mirasçıları tarafından açılabilmektedir.
Bu davada davalı ise, kamu hastanesinde meydana gelen bir olay sebebiyle dava açılacak ise kamu hastanesidir. Devlet memuru statüsünde olan kamuda görev yapan sağlık personeline yönelik tazminat davası açılamaz.
Özel hastanede meydana gelen malpraktis olayında ise davalı hem tıbbi uygulama hatasını uygulayan sağlık çalışanı hem de hastane olabilmektedir.
Dava Açma Açma Süresi
Kamu hastanesinde meydana gelen bir malpraktis olayı nedeniyle dava açılacak ise dava açma süresi yani zamanaşımı, zararın öğrenildiği tarihten itibaren 1 yıl ve her halükarda olay tarihinden itibaren 5 yıldır.
Dava, haksız fiile dayalı olarak özel hastanede meydana gelen bir olay nedeniyle açılacak ise zamanaşımı süresi zararın öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıl ve her halükarda olay tarihinden itibaren 10 yıldır.
Vekalet sözleşmesine veya eser sözleşmesine dayalı olarak özel hastanede meydana gelen bir olay nedeniyle dava açılacak ise zamanaşımı süresi 5 yıldır.
Komplikasyon ve Malpraktis Arasındaki Farklar
Komplikasyon, oluşması tahmin edilen ancak önlenemeyen, oluşumunda kusur olmayan sonuçlardır. Hekim, tıp bilimi ve meslek kurallarına uygun davrandığı, üzerine düşen özen ve dikkat yükümlülüğünü yerine getirdiği ve hastayı bilgilendirdiği takdirde komplikasyondan sorumlu tutulamaz.
Ancak, komplikasyonun malpraktise dönüşmesi de mümkündür. Hekim, öngörülen ve meydana gelebilmesi beklenen bir sonuç hakkında hastayı aydınlatmamış veya sonuç meydana geldiğinde zamanında gerekli tedaviyi uygulamamış ise sonuçtan sorumlu olacaktır.
Malpraktis Davası Dilekçe Örneği
….. MAHKEMESİ’NE
DAVACI : XXXXXXX
VEKİLİ : XXXXXXX
DAVALI : XXXXXXX
KONU : Fazlaya ilişkin ve başkaca her türlü talep ve dava hakkımız saklı kalmak kaydıyla …..TL maddi tazminat ile ….. TL manevi tazminat talepli davadır.
AÇIKLAMALAR :
Müvekkil XXXX, Davalı Diş Hekimi XXXX’in muayenehanesine diş kaplamalarını değiştirmek için gitmiştir. Müvekkilin fiziki muayenesi sonrası gerekli görülen diş dolguları yapılmış ve müvekkilin mevcut diş kaplamalarının porselen kaplama ile değiştirilmesi yönünde tedavi planı Davalı Diş Hekimi tarafından oluşturulmuştur. Müvekkil porselen diş kaplama, dolgular ve temizlik için toplam …..TL hizmet bedelini ödemiştir.
…..
Yapılan kaplamalar müvekkile takılmış ancak kaplamalardan metaller gözüktüğü için müvekkili rahatsız etmeye başlamıştır. Sorun bir türlü çözümlenememiştir.
…..
Ayrıca, kaplamaların, diş etine oturmaması ve estetik olarak kabul edilemeyecek bir görünüm veren ve kaplamadan beklenen faydayı azaltan bu durum için bağımsız tek dişe yapılan kaplamanın yeniden yapılmasına karar verilmiştir.
……
Bu kapsamda somut olayda yer aldığı gibi hasta haklarına aykırılık (hukuka uygun rıza alınmaması vb.) ve/veya tıbbi hata olarak değerlendirilen özensiz, dikkatsiz, tıbbi standartlara aykırı eylemler ile müvekkilin vücut bütünlüğüne zarar veren eylemlerle sözleşmeye aykırılık yani hukuka aykırılık unsurunu oluşturmaktadır.
……
Müvekkilin hukuka uygun rızası alınmadan, hukuken geçerli aydınlatılmış onam süreci olmadan, işlemlere başlanmıştır.
……
Davalı hekimin özensiz ve kusur içeren eylemleri, müvekkil nurhan avcı şimşek’in tedavi sürecini uzatan, kare çene görünümü, diş etlerinde şişkinlik, çene ve boyun ağrısı gibi yeni tanıların ortaya çıkmasına neden olmuştur.
…….
Müvekkile tedavi sürecinde takılan geçici dişler çok kötü ve müvekkil ağız yapısına uygun olmayan dişler olup, onlar da ayrıca sıkıntı yaratmıştır.
…….
Diş hekimi hastasının zarar görmemesi için mesleki olarak tüm sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmek, gerekli önlemleri almak ve hastaya uygun tedaviyi vermek ile yükümlüdür.
……
Somut olayda yaşanan durumlar özensizlik, dikkatsizlik, tıbbi standartlara aykırı müdahale ile müvekkil vücut bütünlüğüne zarar verildiğinin, sözleşmeye aykırılık unsurunun bulunduğunun göstergesidir.
Müvekkil’in, hekimin eylemleri sebebiyle tedavi süresi uzamış, yeni tedaviye ihtiyacı olması nedeniyle artan maliyetler ile karşı karşıya kalmıştır.
….
Bu bağlamda fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla, müvekkilin yeni tedavi masraflardan oluşan maddi zararın tazmini için şimdilik …… TL olarak maddi tazminat talep ediyoruz.
Manevi tazminat müessesesi, gelişmiş ülkelerde eski kalıplarından çıkarılıp caydırıcılık unsuruna da ağırlık verilecek şekilde uygulanmaktadır. Gelişen hukuktaki bu yaklaşım, kişilerin bedenine ve ruhuna karşı yöneltilen haksız eylemlerde veya taksirli davranışlarda tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranlarda manevi tazminat takdir edilmesi gereğini ortaya koymakta; kişi haklarının her şeyin önünde geldiğini önemle vurgulamaktadır.
…..
Tüm bu hususlar dikkate alınarak müvekkil için ….. TL manevi tazminat talebimiz mevcuttur.
HUKUKİ SEBEPLER : T.C Anayasası, Biyotıp Sözleşmesi, Medeni Kanun, Borçlar Kanunu, Hasta Hakları Yönetmeliği vs. mevzuat.
HUKUKİ DELİLLER :
- Konusunda uzman Bilirkişi incelemesi.
- Tıbbi literatür, bilimsel uzman mütalaası
- Tanıklar
- Yemin
- Gerektiğinde keşif
- Emsal yargı kararları
- ve sair her türlü delil.
NETİCE VE TALEP : Yukarıda ayrıntılı olarak izah edilen nedenlerden ötürü; davamızın kabulü ile fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik müvekkilin ağız ve diş sağlığına kavuşabilmesi için uygulanan ya da uygulanacak olan yeni tedavi giderleri için …….TL maddi tazminat, Müvekkil’in yaşadığı psikolojik süreç, elem ve keder dikkate alınarak ….. TL manevi tazminatın Davalı taraftan dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygılarımızla arz ve talep ederiz.
DAVACI VEKİLİ
XXXXXXX
İşbu dilekçe örnek olarak hazırlanmış olup, süreçlerin olayın somut özelliklerine göre yürütülmesi gerektiğinden, hak kaybının yaşanmaması adına uzman avukat kadromuzdan dava ve danışmanlık hizmet almanızı tavsiye ederiz.
